Institut du Monde Arabe
Aralık 1987de Sen Nehri kıyısında Jean
Nouvel and Architecture Studio tarafından kurulan
Institut du Monde Arabe (IMA), Arap ve İslam medeniyetlerinin
köklerinden günümüze kadar ulaşan ve gelişen sanatlarına
adanmıştır. Müze içinde, Arap medeniyetilerini bazen bütün
olarak ortaya koyan; bazen de sanatlarını, tarihlerini,
geleneklerini ya da günlük yaşamlarını, özel açılardan inceleyen
sergiler sunulmaktadır.
IMA; Louvre
Müzesi (The Louvre), Dekoratif Sanatlar Müzesi
(Decorative Arts Museum) ve Afrika ve Okyanusya Sanat
Müzesi (Museum of Arts of Africa and Oceania) gibi Fransanın
ulusal müzelerinden eserlere ve özel koleksiyonlardan parçalara
ev sahipliği yapmaktadır. Ayrıca Arap ülkeleri de kendi
koleksiyonlarını, uzun dönemler için IMA'ya ödünç vererek
bu amaca destek olmaktadır. Bahsedilen koleksiyonlar, bu
ülkelerdeki arkeolojik kazılarda elde edilmiş eserlerden
ve tarihi araştırmalardan ortaya çıkarak hazırlanmış illüstrasyonlardan
oluşmaktadır.
Tarih öncesi dönemden 18.yüzyıla kadar uzanan 184
parça sanat eseri ve çalışma ile Suriye ve Tunus
bu konuda ilk olarak katkıda bulunan ülkeler olmuştur. Suriye
ve Tunustan gelen eserler müzenin daimi bölümleri olan
4, 6 ve 7. katlarda, IMAnın kalbinde sergilenmektedirler.
Her parça, asırlık medeniyetlerin buluştuğu bu bölgelerin
geçirdiği süreçlere göre, kronolojik olarak sınıflandırılmışlardır.
Taş aletler, çivi yazısı tabletler, silindirik mühür gibi
tarih öncesi döneme ve Tunç Devri'ne ait eserler,
ziyaretçilere Suriye'nin insanlık tarihinde oynadığı önemli
rolü göstermektedir.
İkinci milenyumun sonunda Akdeniz'i fethetmek için
yola çıkan Fenike'li denizciler, sayısız koloniler
ve ticari limanlar kurmuştu. Çoğu kuruluşu M.Ö. 814
yılına dayanan Kartaca şehrinden çıkarılmış eserler (yakılan
ölü küllerinin saklandığı vazolar, mask ve dikilitaşlar),
şehir halkının inanç ve ritüellerine ait göstergeler olmaları
nedeniyle büyük önem taşırlar.
M.S. 146 yılında Roma İmparatorluğu, Kartaca'yı
istila ettiğinde ve Afrika'yı da kendisine bağlı
bir eyalet haline getirdiğinde, Afrika'nın kalbindeki Tunus,
refah dönemine girmiş ve ülkedeki kasaba sayıları artarken
bir yandan da sanat alanında büyük gelişmeler kaydedilmiştir.
Bir zamanlar El Jem'in zengin asilzadesinin evini süsleyen;
İmparator Lucius Verus'un büstü, Saturn'e adanan taş anıt
ve çeşitli mozaikler bu durumun kanıtlarıdır. M.Ö. 64 yılı
geldiğinde ise bu kez Suriye, Roma İmparatorluğu ile kaynaşmış
ve ikinci yüzyıl boyunca ülke altın çağını yaşamıştır. Palmyra
şehri ve Hauran bölgesini, kasvetli heykelleri ve mimari
süslemeleriyle betimleyen eserler meydana gelmiştir.
İkinci yüzyıldan üçüncü yüzyıla doğru Tunus; Aziz Perpetua,
Tertullian ve Aziz Augustine figürleriyle,
Hıristiyan aleminin batıdaki kalelerinden biri olmuştur.
Dördüncü yüzyıldan itibarense bölgede sayısız kilise inşa
edilmiştir. Müze bahçesinde sergilenmekte olan, Sbeitla
Bölgesi'ndeki (Tunus'un merkezi) kiliselerden kalma
iki mozaik, Eski Çağ'ın sona erişini ve Orta Çağ'a
geçişi işaret eder.
Müslüman Tunus, 9. yy ile 19. yy tarihleri arasında bolca
eserle tasvir edilmiştir. Kairouan Camisi'ndeki duvar
resimleri ve sedir ağacından konsollar, Sabra al-Mansouriya
Sarayı'nın duvar sıvası, cenaze anıtları, Hafsid seramikleri,
mücevherler ve kıyafetler, Aghlabid döneminden Osmanlı
dönemine kadar Tunus'taki İslami sanatın zenginliğini ve
çeşitliliğini özellikle ortaya koyar. Institut du Monde
Arabe, ev sahipliği yaptığı bu sanat eserleriyle ziyaretçilerine
eşsiz değerler sunmaktadır.
Mimarisiyle bu dalda Aga Khan Ödülüne (Aga Khan Award for
Architecture) sahip olan müze, aynı zamanda kütüphane, oditoryum,
restoran ve ofis katlarıyla da hizmet vermektedir.
Adres:
1, rue des Fossés-Saint-Bernard
Place Mohammed-V
75236 Paris cedex 05 - FRANCE
Tél. +33 1 40 51 38 38
Fax +33 1 43 54 76 45
Fotoğraflar: